วัดธรรมนิมิต

          วัดธรรมนิมิต เป็นวัดธรรมยุติกนิกาย สถานที่ตั้งสะดวกแก่การไปเยี่ยมชม คือ อยู่ใกล้กับตลาดแม่กลอง และโรงพยาบาลสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า

          ในอดีตกาล วัดธรรมนิมิต คงมีสภาพเหมือนวัดโบราณอื่นๆ อีกหลายวัดที่ไม่ทราบว่าใครเป็นผู้สร้าง ได้รกร้าง ร่วงโรย จนกลายเป็นป่า เป็นสวนในกาลต่อมา เพราะภัยสงครามกับพม่า เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๐ เมืองแม่กลองประสบภัยอย่างหนักในสมัยนั้น เพราะเป็นแหล่งหาเสบียงและเป็นเส้นทางเดินทัพผ่านทางเรือของพม่าไปยังเพชรบุรี หัวเมืองทางตะวันออก และทางใต้ บางวัดโชคดีมีผู้บูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ บางวัดก็ร้างไป หรือสูญหายไปเลยก็มี เมื่อแบ่งเขตจังหวัดใหม่ บางวัดก็เข้าไปอยู่ในเขตราชบุรี บางวัดก็อยู่ในเขตสมุทรสาคร วัดที่สูญหายไป เช่น วัดสร้อยฟ้า ตั้งอยู่ริมแม่น้ำแม่กลอง ปากคลองบางนกแขวก สมัยกรุงธนบุรี ยังรกร้างกลายเป็นป่า ต่อมาประชาชนเข้ามายึดถือทำมาหากิน เปลี่ยนเจ้าของกันต่อ ๆ มา สุดท้ายที่ดินของวัดสร้อยฟ้า ตกทอดเป็นกรรมสิทธิ์ของวัดคริสต์ ตำบลบางนกแขวก อำเภอบางคนที เป็นสถานที่สร้างวิหารพระแม่บังเกิดอันงดงาม และเป็นศูนย์เผยแผ่คริสต์ศาสนาที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย วัดทุ่ง เป็นวัดอยู่ในสวนลึก ถูกพม่าเผาจนราบเรียบ ปัจจุบันกำลังบูรณะขึ้นใหม่ หรือ วัดหลวงญวน เป็นวัดร้าง ปัจจุบันกลายเป็นสถานที่ตั้งโรงเรียนท้ายหาด อดีตอยู่ในความดูแลของวัดบางขันแตก ปัจจุบันเป็นศาสนาสมบัติกลาง เป็นต้น
          วัดธรรมนิมิต เป็นวัดโบราณ สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ไม่ปรากฏว่าใครเป็นผู้สร้าง เพราะได้รกร้างตลอดมาจนกระทั่งมีชาวจีนอพยพลี้ภัยจากผู้ก่อการร้ายอั้งยี่ในสมัย ร.๓ จากจังหวัดฉะเชิงเทรา และชลบุรี มาตั้งรกรากทำมาหากินขึ้นที่บริเวณนี้ มีอาชีพทำการประมง และเลี้ยงเป็ด ได้ช่วยกันบูรณะวัดร้างนี้ขึ้นมา เรียกว่า “วัดคอกเป็ด” คงจะนำเป็ดมาเลี้ยงกันที่  บริเวณวัดนี้ ส่วนชื่อว่า “วัดธรรมนิมิต” คงจะตั้งขึ้นภายหลังจากการตั้งคณะธรรมยุติกนิกายในสมัย  ร.๔ แล้ว เพราะมีหลักฐานว่าวัดนี้เข้าอยู่ในสังกัดของคณะสงฆ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๓ สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส เคยเสด็จมาทอดพระเนตรวัดนี้ เมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๘ วัดธรรมนิมิต ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ตลอดมา จากตระกูลคหบดีชาวแม่กลองหลายตระกูลมาจนทุกวันนี้
          สิ่งสำคัญของวัด ได้แก่
          ๑. พระเจดีย์องค์ใหญ่ พระยาบำเรอพักตร์เป็นหัวหน้าสร้างระหว่าง พ.ศ. ๒๔๐๓ - พ.ศ. ๒๔๕๐ มีเรื่องเล่าว่า ประชาชนที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ทางฝั่งทิศตะวันตกของแม่น้ำแม่กลอง ได้เคยแลเห็นรัศมีพวยพุ่งออกมาจากทางยอดพระเจดีย์ในตอนกลางคืนบางคืน สันนิษฐานว่าคงจะเป็นพระบรมสารีริกธาตุ ซึ่งประดิษฐานอยู่ในพระเจดีย์ แสดงอิทธิปาฏิหาริย์ก็เป็นไปได้  
          ๒. พระพุทธไสยาสน์ (พระนอน) ของเก่า สร้างระหว่าง พ.ศ. ๒๔๐๓ - พ.ศ. ๒๔๕๐ องค์พระพุทธไสยาสน์ ยาวประมาณ ๓ วาเศษ ปัจจุบันได้สร้างวิหารหลังใหม่แทนหลังเก่าแล้ว
          โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดสมุทรสงคราม เคยตั้งอยู่บริเวณวัดนี้ โดยเริ่มแรก พ.ศ. ๒๔๖๒ เป็นโรงเรียนประถมศึกษา ชื่อว่า “โรงเรียนถาวรานุกูล” พ.ศ. ๒๔๖๘ เปลี่ยนชื่อเป็น “โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดสมุทรสงคราม ถาวรานุกูล” พ.ศ. ๒๕๐๙ ทางราชการได้ย้ายโรงเรียนสตรีประจำจังหวัด จากวัดธรรมนิมิตมาสร้างใหม่ที่ถนนสายสมุทรสงคราม -บางแพ บริเวณศูนย์ราชการเมืองสมุทรสงครามปัจจุบัน

------------------------------------------------------------------------------------------------------------
พระมหาจัด จตฺตาลโย เจ้าอาวาสวัดธรรมนิมิต